حتماً براتون پیش اومده که برای سرگرمی با کلماتی که توی انگلیسی یاد گرفتید بازی کنید و از دل اون کلمات، کلمات جدیدی پیدا کنید و با خودتون بگید چه کشف بزرگی! قطعاً برای هر زبان‌آموزی پیداکردن کردن اون کلمات جدید مثل رمزگشایی از یه جعبۀ اسرارآمیزه که می‌تونه لذت یادگیری رو براش بیشتر کنه. پس بدونید اگه هرازگاهی به اکتشافات جدید می‌رسید و حس غرور بهتون دست می‌ده شما تنها نیستید!
بازی با کلمات و مطالعۀ اون‌ها با اهداف تفریحی یا سرگرمی و پیدا کردن الگوهای مشخص در بین اون‌ها رو در انگلیسی logology می‌گیم که شامل طیف گسترده‌ای از بازی با کلمه‌هاست.
این بازی‌ها و الگوهایی که داریم ازشون صحبت می‌کنیم توی چندتا دسته‌بندی قرار می‌گیرن و هر کدوم عنوان مشخصی دارن. توی این پُست می‌خوایم با این دسته‌بندی‌ها آشنا بشیم و عنوان هر کدوم رو یاد بگیریم.
Ambigrams
اَمبیگرام که توی فارسی بهش «متقارن‌نما» گفته می‌شه، شیوه‌ای از طراحیه که بهمون این امکان رو می‌ده تا کلمات رو از چندین جهت بخونیم. یکی از نمونه‌های اَمبیگرام که حتماً دیدین علامت استاندارده که توی تصویر هم می‌بینید.
Anagrams
آناگرام با مرتب کردن مجدد حروف یک کلمه یا عبارت برای تولید یک کلمه یا عبارت جدید ایجاد می‌شه. برای مثال، کلمه‌ی «dormitory» رو می‌شه به «dirty room» تغییر داد. بعضی از آناگرام‌ها طوری هستن که از دل کلماتشون می‌شه ترکیبات معناداری درست کرد که معنی یکسان داشته باشند. مثلاً، وقتی حروف رو در کلماتِ این ترکیب «eleven plus two» به‌هم بزنیم، می‌رسیم به ترکیب «twelve plus one» که هر دو عدد سیزده رو نشون می‌دن. جالبه، نه؟
Aptronyms
دسته‌بندی بعدی اَپترونیمه که یه‌جور اسم اختصاری و شخصیه که بر اساس شغل فرد انتخاب می‌شه. یعنی چطوری؟ مثلاً ویلیام هدلاین (William Headline) رئیس دفتر CNN که فامیلیش به‌معنی تیتر خبره و مرتبط با شغلشه. جالب نیست؟ یا امی فریز (Amy Freeze) که هواشناسه و معنی فامیلیش انجماده. داستان جایی بامزه‌تر می‌شه که کسی مثل استوارت فِل (Stuart Fell) می‌شه هماهنگ‌کنندۀ بدلکاری BBC و فامیلیش Fell، گذشتۀ فعل fall به‌معنی افتادن یا سقوط‌کردنه. ترکیب خنده‌داریه! اسم‌ها قدرت دارن، اینطور نیست؟
Inaptronyms
در مقابل aptronym کلمۀ inaptronym رو هم داریم که یه‌جور اسم شخصیه که بیشتر از اینکه توصیفی باشه کنایه آمیزه. مثلاً ساموئل فوت (Samuel Foote) بازیگری بود که پاش رو توی یک تصادف اسب‌سواری از‌دست داد (درحالی‌که فامیلیش Foote نوشته می‌شه که شباهت داره به کلمۀ foot به‌معنی پا). خلاصه که به این اسامی می‌گیم inaptronym.
Blends
توی این دسته‌بندی با ترکیب صداها و معانی دو تا کلمه، یه کلمۀ جدید درست می‌کنیم که توی انگلیسی بهش blend یا portmanteau می‌گیم. مثلاً کلمۀ «smog» از ترکیب smoke و fog به‌معنی «مه‌دود» درست شده. این ترکیب‌ها توی شعر، متون ادبی و متون طنز هم کاربرد دارن اما خب همیشه هم ترکیب‌های معنی‌داری نیستن؛ مثل ترکیب turkey و duck و chicken که می‌شه Turducken!
Eponyms
یه‌سری اسم‌ها هستن که اسمشون براساس فرد، محل، یا شیئی انتخاب شده که اون اسم رو ازشون گرفته. مثل Disneyland که اسمش از Walt Disney گرفته شده. تو انگلیسی بهش می‌گیم eponym و ممکنه توی فارسی اون رو «همنام» ترجمه کنن که ترجمۀ چندان دقیقی نیست. بنابراین، والت دیزنی همنام دیزنی‌لنده یا Achilles برای Achilles’ heel همنام یا eponym به‌حساب میاد. مطمئنم اگه خوب فکر کنید مثال‌های زیادی از eponym به ذهنتون میاد.
Isograms
ایزوگرام‌ها کلماتی هستن که هیچ حرف تکراری‌ای ندارن، مثل ambidextrously یا trampoline و یا artichokes. تعدادشون هم زیاده. می‌تونید همین حالا فکر کنید و ببینید بین کلماتی که بلدید کدوم‌هاشون ایزوگرام هستن.
Lipograms
سریال How I Met Your Mother رو دیدین؟ بذارید دقیق‌تر بگم؛ توی فصل نهم، قسمت نهم، لیلی برای بارنی یه چالش گذاشت و گفت اگه راست میگی بدون اینکه توی کلماتت از حرف e استفاده کنی، به یه دختر درخواست دوستی بده. این در حالیه که حرف e رو همه‌جا می‌تونید پیدا کنید؛ حتی توی اسم بارنی (Barney)!
این‌ها رو گفتم که بگم بعضی‌ها وقت‌ها توی متن‌های انگلیسی نویسنده به عمد یک حرف بخصوص رو حذف می‌کنه و ازش استفاده نمی‌کنه. به این نمونه‌ها توی انگلیسی می‌گیم lipogram. توی نثر و شعر فارسی هم افرادی بودن که این کار رو انجام دادن و از اون با عنوان سِتُردگی یا حذف یاد می‌شه.
Malapropisms
خیلی‌وقت‌ها برای زبان‌آموزهای سطح مبتدی تا متوسط که هنوز توی مهارت listening ضعف دارن و دایرۀ لغات بالایی هم ندارن، پیش میاد که کلمات و عبارت‌ها رو اشتباه می‌شنون و صرفاً براساس اون صدایی که از ترکیب حروف در کلمات تولید می‌شه حدس می‌زنن که اون کلمه یا عبارت چیه که معمولاً هم حدسشون اشتباهه. توی انگلیسی این استفادۀ نادرست از یک کلمه به‌جای کلمه‌ای با صدای مشابهش رو malapropism می‌گیم. مثل وقتی که به‌جای could have می‌شنویم could of، یا مثلاً the Sixteenth Chapel به‌جای the Sistine Chapel.
Mondegreen
کاربرد این یکی رو دیگه همه‌تون می‌دونید! اون بخش از آهنگ معروف With a Little Love از گروه Modern Talking که می‌گه:
“You’re my heart, you’re my soul”
رو یه‌زمانی همه‌مون بدون استثنا خوندیم «یوماها یوماسو». برای این اشتباه شنیداری که شاید توی فارسی بشه اسمش رو گذاشت «کج‌شنوایی»، توی انگلیسی هم یه اصطلاح مشخص داریم: mondegreen. این مورد هم کارکردی مشابه اصطلاح قبلی داره، با این تفاوت که اختصاص داره به متن آهنگ‌هایی که اشتباه می‌شنویم.
Palindromes
به کلمه یا عبارتی که بشه از هردوطرف به یک شکل اون رو خوند، توی انگلیسی می‌گیم palindrome. مثل کلمۀ rotator یا عبارت never odd or even. فکر کنید ببینید چه کلمات یا عبارت‌هایی رو می‌شناسید که توی همین دسته‌بندی قرار بگیرن؟
Pangrams
اسم پانگرام رو قبلاً شنیده بودید؟ کلمات یا جملاتی هستن که حداقل یک بار تمام حروف الفبا توشون استفاده شده. اگه باور نمی‌کنید جملۀ زیر رو بخونید.
“A quick brown fox jumps over the lazy dog.”
*پی‌نوشت: اگه مشغول کار بودید و یه بچۀ کوچیکه داشت مزاحم کارتون می‌شد، می‌تونید از این پانگرام‌ها پیدا کنید و ازش بخواید که بگرده و تمام حروف الفبا رو توشون پیدا کنه. 😄
Semordnilaps
کلمات یا عباراتی هم هستن که وقتی از عقب خونده می‌شن همچنان معنی دارن. مثل کلمۀ repaid که از طرف دیگه خونده می‌شه diaper، یا stressed که می‌شه desserts. توی انگلیسی به این نمونه‌ها می‌گیم semordnilap. جالبه که خود کلمۀ semordnilap هم من‌درآوردیه. کافیه برگردید و از عقب بخونیدش؛ palindromes که بالاتر بهتون معرفیش کردیم.
Spoonerisms
این اصطلاح وقتی به‌کار میره که حروف هم‌آوا یا مشابه رو توی دو تا کلمه یا عبارت جابه‌جا می‌کنیم. این اصطلاح یه‌جور خطای زبانی محسوب می‌شه اما کارکرد طنز هم پیدا کرده. مثال زیر رو ببینید.
“Don’t sweat the petty things and don’t pet the sweaty things.”
توی این مثال sweat و pet هم‌آوا هستن و گوینده با این کلمات بازی کرده و ترکیب جدیدی رو به‌وجود آورده که معنی متفاوت و خنده‌داری پیدا کرده.
این پست ترجمۀ بخشی از مطلبی بود که Jes Gonzalez منتشر کرده بود و برای خوندن متن اصلی می‌تونید به این لینک سر بزنید.
پیشنهاد می‌کنیم همین‌جا متوقف نشید و اصطلاحاتی رو که توی این پست باهاشون آشنا شدید توی گوگل سرچ کنید و نمونه‌های بیشتری ازشون بخونید و نظراتتون رو باهامون به اشتراک بذارید.
جالب بود.
😊✌️